Enter your text here...Autorytet można zdefiniować na różne sposoby, ale sprowadza się on do jednego kluczowego aspektu: osoba mająca autorytet wywiera realny wpływ na zachowanie innych ludzi. I dzisiaj opowiem o autorytecie właśnie z tej perspektywy, z uwzględnieniem jego wymiarów, poziomów i skuteczności.
Autorytet formalny i nieformalny
Autorytety możemy podzielić na formalne i nieformalne. Autorytet formalny wynika ze stanowiska, tytułu, pozycji. Kiedyś autorytet formalny był czymś oczywistym. Kierownik czy dyrektor od razu wzbudzali posłuch, stanowiska były większym niż dziś powodem do dumy. Dzisiaj jest już inaczej - lider w organizacji wcale nie musi mieć wysokiego stanowiska, ale wpływa na ludzi dzięki swojemu podejściu do nich, dzięki swojemu zrozumieniu i empatii. Na taką zmianę miało wpływ wiele czynników, łącznie z wejściem na rynek nowego pokolenia, dla którego bardziej niż dla poprzednich liczą się relacje w pracy.
Nie oznacza to jednak, że autorytet formalny traci rację bytu. W przypadku zmian czy kryzysów wciąż jest on potrzebny, co więcej, badania z 2021 roku pokazały, że podwładni osób stosujących umiejętnie push&pull, czyli narzędzia władzy formalnej oraz nieformalnej jednocześnie, mają większą satysfakcję z pracy i większą wiarę w osiągnięcie celów.
Budowanie autorytetu nieformalnego
Maxwell wyróżnia 3 poziomy budowania autorytetu nieformalnego:
- Przyzwolenie. Ludzie z natury potrzebują przywódcy, więc jeśli wartości lidera są zgodne z wartościami podwładnych, po prostu pozwolą mu oni na przywództwo. O osiągnięciu tego poziomu świadczy brak konfliktów i dobre relacje.
- Wiara w kompetencje. Ludzie ufają osobom, co do których kompetencji są przekonani. Na tym poziomie istnieje jednak pewne zagrożenie - nie każdy ekspert w swojej dziedzinie posiada kompetencje menedżerskie. W dodatku dziś przy różnorodnych projektach często zatrudnia się specjalistów o różnym poziomie eksperckości w różnych dyscyplinach. W takim przypadku kluczowe powinny być po prostu kompetencje menedżerskie, a nie branżowe.
- Charyzma. Ostatni, najwyższy poziom osiąga lider inspiruje, przyciąga innych swoją osobowością i zachęca ich do podążania za sobą dzięki swojej charyzmie i osobowości.
Charyzma czy spokój?
Charyzmatyczny lider wzbudza emocje, pomaga zespołowi przejść przez trudne chwile, daje oparcie w kryzysach i w niepewnych czasach zmian. Tacy liderzy są w organizacjach zauważalni, często szybko awansują, skupiają wokół siebie ludzi, pobudzają ich zaangażowanie i wiarę w cele. Jednak nie zawsze charyzma wiąże się z pozytywnymi wartościami, zdarza się, że łączy się z narcyzmem lidera a nawet popycha go do zachowań autorytarnych.
Według wielu publikacji dla organizacji kluczowi nie są wcale liderzy charyzmatyczni, a przeciwnie - ci skromni i słabiej zauważalni, ponieważ to oni lepiej wpływają na wyniki firmy. Tworzą środowisko pracy oparte bardziej na współpracy niż rywalizacji, mają bardziej zrównoważony obraz samych siebie, są bardziej otwarci na inne pomysły oraz opinie i lepiej dostrzegają zalety innych.
Więcej o autorytecie usłyszysz w 90. odcinku Szkoły Menedżerów na Spotify, Apple Podcasts oraz Google Podcasts. Poznasz tam także konkretne przykłady i badania naukowe dotyczące autorytetu i przywództwa.