Mindset, inaczej stan umysłu, sposób myślenia o świecie, to coś, co może wpływać nie tylko na sposób życia jednostki, ale także na działanie zespołów i organizacji.
Rodzaje mindsetu
Mindset możemy podzielić na dwa rodzaje: growth i fixed. Każdy z nich ma istotny wpływ na odnoszenie sukcesów, ponoszenie porażek i na podejście do realizacji celów.
Growth mindset: sposób widzenia świata nastawiony na rozwój, przekonanie, że dzięki wysiłkowi, pracy, nauce można zmieniać siebie i swoje otoczenie.
Fixed mindset: sposób widzenia świata nastawiony na stałość, przekonanie, że talent czy inteligencja są po prostu człowiekowi dane albo nie, że człowiek się do czegoś nadaje albo nie.
Fixed mindset bywa nieuświadomiony i występuje nawet u osób przekonanych, że reprezentują tej drugi typ. Poznać je można nie po deklaracjach czy wynikach internetowych kwestionariuszy, a po obserwacji zachowań i praktycznym podejściu do życia np. analizując reakcje na napotkane trudności i porażki. Osoby z fixed mindset niepowodzenia interpretują osobiście jako “nie jestem w tym dobry”, szybciej rezygnują z aktywności w przypadku porażek, a długofalowo starają się unikać podejmowania ryzyka.
Mindset pracownika
“Nie umiem, nigdy tego nie robiłem, niech zrobi to ktoś inny” - takie słowa może usłyszeć lider od pracownika z fixed mindsetem. W praktyce oznacza to blokowanie innowacyjności, której podstawą jest uczenie się na błędach, brak elastyczności niezbędnej w szybko zmieniającym się świecie. Taki mindset prowadzi nie tylko do braku inicjatywy, ale i do ukrywania swoich błędów, przerzucania odpowiedzialności, a nawet kłamstw na temat osiąganych wyników i unikania feedbacku.
“Nie umiem, ale się nauczę, nie wiem, ale się dowiem” - z kolei takie słowa to wyraz growth mindsetu. Pracownik z takim postrzeganiem świata traktuje błąd czy porażkę jako informację zwrotną na temat tego, co powinien poprawić. Osoba z growth mindset szuka feedbacku, chce wiedzieć, co nie działa, co należy zmienić.
Mindset lidera a działanie organizacji
Podobnie jest wśród liderów. Lider z fixed mindset nie dopuszcza do siebie myśli o błędach, nie pozwala na oddolny feedback. Trzyma się sztywno hierarchii, która jest jego schronieniem przed porównaniem do innych, ogranicza innowacje. Mindset lidera rozlewa się na całą organizację.
W takiej organizacji zapanuje kultura perfekcjonizmu zamiast innowacyjności i szukania nowych rozwiązań (bo to wiąże się z ryzykiem błędu); kultura rywalizacji zamiast współpracy. Adaptowanie się do zmian będzie powolne, a biurokracja olbrzymia.
Zmiana mindsetu
Mindset nie jest czymś przypisanym do człowieka z góry i można go zmienić, nawet u ludzi dorosłych. Istotna jest w tym rola lidera, który może zadbać o zmianę postrzegania świata w swoim zespole poprzez:
- Chwalenie, pozytywny feedback
- Celebrowanie sukcesów
- Docenianie wysiłku i inicjatywy
- Stworzenie dobrego środowiska do uczenia się
- Regularne spotkania typu growth moment - “czego się nauczyliśmy?” (a nie “co się udało?”)
Różnice pomiędzy mindsetami są dość dobrze zbadane - wyniki badań omawiam w podcaście, który znajdziecie na Spotify oraz Apple Podcasts.
