Matryca celu. Uniwersalne narzędzie nie tylko dla menedżerów

Matryca celu to narzędzie, które ma nieskończoną ilość zastosowań w zarządzaniu, prowadzeniu biznesu, coachingu. Kiedy wiesz czego chcesz, i kiedy tego nie wiesz; kiedy utknąłeś i nie możesz ruszyć z projektem; kiedy chcesz się upewnić, co do słuszności swojej decyzji - w każdym z tych przypadków przydaje się matryca celu, pomaga obiektywnie przyjrzeć się rzeczywistości, pozwala na identyfikację priorytetów i określenie zagrożeń.

Budowa matrycy celu

Matryca celu jest bardzo prosta do rozrysowania, możesz ją naszkicować wszędzie. Posiada tylko dwie zmienne:

1. Co masz + czego nie masz (kolumny poziome)
2. Co chcesz mieć + czego nie chcesz mieć (kolumny pionowe)

Wystarczy więc narysować kwadrat i podzielić go poziomo i pionowo na 4 części. Gotowe! Można zacząć pracować.

Jak używać matrycy celu?

Bez względu na to, czy zabierasz się do planowania projektu czy podróży, matrycę uzupełniamy tak samo.

1. Zasoby. W pierwszej kolejności wypełniamy I ćwiartkę, czyli to, co mamy i chcemy mieć: ile mamy czasu, pieniędzy, zasobów ludzkich do realizacji naszych celów.
2. Sprawy do załatwienia/hamulce. Następnie II ćwiartka - to co mamy, ale nie chcemy tego mieć. Są to głównie wszelkie sprawy do załatwienia, lęki, wewnętrzne blokady. To może być lęk przed lataniem czy jakiekolwiek inne ograniczające przekonanie (ta ćwiartka nazywana jest ćwiartką przekonań) - dlatego sumienne wypełnienie tej części jest bardzo ważne w pracy menedżera.
3. Zagrożenia. III ćwiartka to rzeczy, których nie mamy i nie chcemy. Czyli co konkretnie? Np. kradzież bagażu, przemęczenie, samotność. To miejsce na wszystkie zagrożenia, które jeszcze nie nadeszły i których chcemy uniknąć. Mogą one dotyczyć całej organizacji, poszczególnych pracowników, nas samych. Ta ćwiartka ma bardzo głęboki wymiar, ponieważ ujawnia potrzeby i wartości.
4. Cele i motywatory. IV ćwiartka, czyli to czego nie mamy, a chcemy mieć: więcej pieniędzy, więcej zasobów, lepsze kompetencje. To także miejsce na wpisanie wszelkich motywatorów naszych działań np. awansu czy poznania nowego kraju.

Realizacja celu z matrycą

Jakie wnioski i informacje zwrotne można wyciągnąć, patrząc na matrycę celu? Tu wszystko zależy od konkretnego przypadku, więc ważne jest indywidualne podejście. Np. jeśli mamy dużo zagrożeń, a mało zasobów, może to oznaczać, że należy wstrzymać się z projektem, ale niekoniecznie. To może być też obraz tego, dlaczego z projektem zwlekamy.

Matryca nie tylko pomoże zwizualizować nam nasze zasoby związane z podjęciem decyzji. Przypomina nam też, ile spraw musimy wcześniej rozwiązać, odpowiada na pytania o zagrożenia i pozwala zidentyfikować te z naszych celów, które są dla nas najważniejsze, pomaga ustalić priorytety, znaleźć balans między siłami a zamiarami. Podczas analizy matrycy warto zadać sobie nieco ważnych pytań, których przykłady podaję w swoim podcaście.

Cały zespół wdraża zmianę

Jak już wspomniałam, matryca celu ma bardzo szerokie zastosowanie. Jako menedżer w oparciu o nią możesz sprawniej zarządzać zmianą i łagodzić opór pracowników.

Jeśli musisz wdrożyć zmianę i wiesz, że będą z tym problemy, zaangażuj swoich pracowników we wspólne wypełnienie matrycy. Wypełniając matrycę, wszyscy będą mogli obiektywnie spojrzeć na nadchodzącą zmianę, zmierzyć się ze swoimi lękami i uprzedzeniami, a także zrozumieć cele, jakie przyświecają decydentom. W dodatku dzięki takiej u podejściu menedżera, pracownicy czują, że mają wpływ na swoją przyszłość, że firma liczy się z nimi podczas podejmowania decyzji.

Ja sama mam wiele pozytywnych doświadczeń z matrycą celu. Wspomaga mnie w planowaniu, zarządzaniu, w pracy i życiu prywatnym. Jeśli chcecie jeszcze lepiej poznać to narzędzie, zapraszam do wspomnianego już odcinka podcastu na Spotify, Apple Podcasts oraz Google Podcasts.