Styl przywództwa to nie jest coś, z czym człowiek po prostu się rodzi - wręcz przeciwnie. Styl przywództwa jest czymś, co należy dostosować do zespołu, jego doświadczenia i dojrzałości. Dzisiaj chciałabym opisać Wam 4 style kierowania oparte właśnie na dojrzałości pracowników i pomóc w dopasowaniu ich do Waszej zawodowej sytuacji.
1. Styl zadaniowy (w negatywie: autorytarny)
Lider zadaniowy uważa, że najważniejsze jest realizowanie celów, dotrzymywanie terminów. W podejmowaniu decyzji kieruje się głównie nastawieniem na zadanie, nie zaś atmosferą w zespole czy jego potrzebami.
Lider decyduje o tym, co robimy; kto i jak ma wykonać konkretne zadanie; lider daje instruktaże. Podczas pracy silnie monitoruje i weryfikuje efekty, pilnuje terminów. W tym stylu dominuje feedback negatywny - pojawia się on głównie wtedy, kiedy osiągnięcie celu jest zagrożone.
Podsumowując: jest to zarządzanie hierarchiczne. Nie oznacza to jednak, że trzeba unikać takiego stylu zarządzania. Jest on najbardziej skuteczny w sytuacji wdrażania nowych pracowników, uczenia ich realizacji zadań. Nowi pracownicy potrzebują jasnego instruktażu i nie mogą jeszcze liczyć na pełną swobodę.
Styl zadaniowy sprawdza się też w przypadkach kryzysowych, o ile lider jest pewny, że on naprawdę poradzi sobie najlepiej.
2. Styl motywujący (w negatywie: klubowy)
Ten styl zarządzania jest w pewnym sensie odwrotnością stylu zadaniowego. Rola menedżera w tym stylu przywództwa skupia się na ludziach: pracownicy są ważni, ważny jest ich rozwój, ich zadowolenie z pracy. Mniej liczą się tu zadania, bardziej liczy się człowiek.
Lider motywujący interesuje się pracownikami, są dla niego ważni. Dlatego konsultuje swoje decyzje z podwładnymi, omawia z nimi cele, zadania do wykonania, pyta ich o to, czym chcieliby się zająć, w czym czują się dobrze.
Zagrożeniem dla takiego stylu zarządzania jest spłaszczenie hierarchii i "zanik" lidera, jego wtopienie się w zespół. Lider staje się właściwie kolegą. W takiej sytuacji ciężko o negatywny feedback, o zwrócenie uwagi na błąd - przecież godzinę temu piliśmy razem kawę, a teraz lider musi przekazać negatywną informację. Z tym wiąże się trudność w egzekwowaniu zadań, a także możliwa niesprawiedliwość w traktowaniu podwładnych. Ponieważ ten styl opiera się na relacjach, istnieje ryzyko, że lider jednych będzie traktował lepiej, a innych gorzej.
3. Styl liberalny
Kolejny styl przywództwa to styl liberalny. Spośród różnych stylów przywództwa wyróżnia się tym, że lider jest i jednocześnie go nie ma.
Lidera jest niezbyt aktywny zarówno w budowaniu relacji, jak i w monitorowaniu zadań. Można powiedzieć, że pojawia się na początku projektu, opowiada o jego celach, o preferowanym kierunku rozwoju. Następnie znika i pojawia się pod koniec procesu, chociaż cały czas jest dostępny na żądanie.
Ten styl jest odpowiedni do zarządzania zespołem ekspertów, ludzi zaangażowanych i zmotywowanych. Wymaga on nie tylko odpowiednio kompetentnych pracowników, ale też ogromnego zaufania do nich.
Jest to dość luźny styl przywództwa, ale i on niesie ze sobą zagrożenia: rozmycia odpowiedzialności i wzajemnego wchodzenia w swoje kompetencje. Lider, który podejmuje taki styl przywództwa może się też zbytnio przyzwyczaić do tego, że właściwie może być nieobecny.
4. Styl zintegrowany
Łączy ze sobą styl zadaniowy oraz motywujący. Lider, który zarządza poprzez taki styl, jednocześnie mocno monitoruje proces, wyznacza cele i zadania, ale jednocześnie dąży do spłaszczonej hierarchii i jest blisko swoich pracowników. Jest to styl przywództwa typowy dla menedżerów niższego szczebla, team liderów, dla ludzi, którzy na co dzień są blisko ze swoim zespołem. Jest to sposób odpowiedni do zarządzania osobami, którym spada motywacja, ale jednocześnie muszą się wiele nauczyć.
Zagrożenie w tym stylu polega na tym, że przy długotrwałym stosowaniu może doprowadzić do wypalenia zawodowego. Lider cały czas musi być zaangażowany w zadania, musi motywować.
Który styl przywództwa jest najlepszy?
Nie ma jednego, najlepszego stylu zarządzania zespołem. Podstawowe style kierowania należy dopasowywać do sytuacji, do pracowników: ich doświadczenia i zaangażowania. Najlepszym rozwiązaniem jest umiejętne mieszanie stylów.
Wg badań tylko 1% liderów miesza poszczególne style przywództwa i potrafi się płynnie pomiędzy nimi przełączać. Większość korzysta z jednego lub dwóch stylów. Dobry lider powinien jednak umieć odnaleźć się w każdym stylu, ponieważ jest to droga do budowania zespołu ekspertów, do utrzymywania motywacji pracowników, do wykorzystania ich potencjału.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat stylów liderowania, zapraszam do wysłuchania podcastu Szkoła Menedżerów na Spotify, Apple Podcasts oraz Google Podcasts.
Materiały Dodatkowe
Kwestionariusz stylu kierowania
Materiały dodatkowe do tego odcinka zawierają kwestionariusz, który pozwoli Ci ocenić, który styl liderowania jest dla Ciebie intuicyjny.