Dobry lider musi umieć przewodzić swojemu zespołowi, ale nie musi - a nawet nie może - poświęcać mu 100% swojego czasu. Dlatego dziś kilka słów o tym, jak zbudować samodzielny zespół, który myśli i działa bez nieustannego nadzoru przełożonego.
Droga rozwoju pracownika
Niskie kompetencje, wysoka motywacja
Zacznę od przyjrzenia się drodze rozwoju pracownika. Przychodzi do pracy osoba świeżo po studiach - docelowo ma zostać kiedyś samodzielnym ekspertem, ale teraz ma kompetencje na poziomie R1 - czyli niskie. Ma za to bardzo wysoką motywację, chce zdobywać doświadczenie, aż się rwie do nowych obowiązków. No właśnie… nowych. Motywacja pracownika z poziomu R1 jest ogromna, ponieważ wszystko wokół jest nowe, jest wyzwaniem. R1 ma także wyobrażenia dotyczące własnych kompetencji i jeszcze nie wie, że są niskie…
Spadek motywacji
Po jakimś czasie R1 przechodzi w R2. Dość szybko, średnio po okresie próbnym. Urosły jego kompetencje, chociaż jeszcze nie może być w pełni samodzielnym pracownikiem. W tym samym czasie, kiedy rosną mu kompetencje, spada motywacja. Znika powiew świeżości, następuje zderzenie z rzeczywistością. Poznaje swoje braki, czuje się sobą rozczarowany. Ten etap też z czasem mija. Błędów zdarza się coraz mniej, lata pracy budują doświadczenie i kompetencje, ale w samej pracy nic się nie zmienia. Pracownik staje się R3, ale niestety, wraz ze wzrostem kompetencji spada motywacja - przez nudę, rutynę, brak impulsów. Jest ostrożny, nie wychyla się, pracuje tyle, ile musi. Od R4 różni go poziom motywacji, który u tego ostatniego jest wysoki.
Eksperci
Jak więc przejść z etapu R3 do R4? Jak już powiedziałam, motywacji dodaje nowość - nowe obowiązki, nowe stanowisko. Kiedy spowszednieją, następuje regres i Czwórka staje się Trójką. Według badań osoby, które stale znajdują się na poziomie R4 to głównie właściciele firm i wyższa kadra menedżerska. R4 to poziom samodzielnych ekspertów. Może się jednak zdarzyć, że poziomy się mieszają. Jeśli specjalista w swojej dziedzinie otrzymuje stanowisko menedżerskie, może być R4 w swojej działce, ale R1 na stanowisku menedżera.
Jak zbudować samodzielny zespół?
Do zbudowania samodzielnego zespołu musisz umieć określić, na jakim poziomie rozwoju są poszczególni pracownicy. Nie stworzysz samodzielnego zespołu z pięciu studentów, którzy pierwszy raz przyszli do pracy, ale możesz tak nim zarządzać, że po jakimś czasie wszyscy staną się samodzielnymi ekspertami.
Jak zbudować samodzielny zespół od początku
R1 potrzebuje od Ciebie pomocy w rozwijaniu kompetencji, nie motywacji. Nie musisz mówić mu, że jego zadania są ważne, że musi je wykonywać pilnie, że musi być dokładny - on to wie. On potrzebuje od Ciebie instrukcji jak wykonać zadanie. Nie mów mu, że ma być doskonale, pokaż, jak ma być, żeby było doskonale.
R2 jest rozczarowanym adeptem. Potrzebuje nie tylko rozwoju kompetencji, ale też nieco motywacji, która właśnie mu opada. Przydzielając mu zadanie, pamiętaj o instruktażu, ale jednocześnie doceniaj to, czego zdążył się już nauczyć, daj mu odczuć, że się rozwinął, że wierzysz w niego.
Kompetencje w górę, motywacja w dół
R3 nie potrzebuje już prowadzenia za rękę, ale bardzo potrzebuje motywacji, impulsu do działania, wyzwań, doświadczeń, celu - potrzebuje wolności w działaniu. Jeśli wciąż będzie dostawał zadania, tak jak R1, nie ruszy do przodu. Jeśli nie masz możliwości awansować go ani przydzielać nowych zadań, pomyśl np. o możliwości poprowadzenia przez niego szkolenia, o oddaniu mu pod opiekę nowego pracownika. Jednym słowem - wyłącz R3 z powtarzalności.
Jesteś u celu - utrzymaj go!
R4 potrzebuje od Ciebie tylko spokoju. On wie, co ma robić, zna Twoje oczekiwania, jest kompetentny i zmotywowany. Nie musisz go kontrolować i dopytywać, czy na pewno poradził sobie z zadaniem. Poradził sobie.
Jak widać, odpowiedź na pytanie “Jak zbudować samodzielny zespół” jest prosta i trudna jednocześnie. Trudna - bo nie da się tego zrobić szybko, prosta - bo wystarczy wiedzieć, na jakim etapie i jakiego wsparcia potrzebują Twoi pracownicy. Pamiętaj o odpowiednim feedbacku, motywowaniu i wspieraniu rozwoju!
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tego, jak zbudować samodzielny zespół, zapraszam do wysłuchania mojego podcastu, w którym opowiadam przykład z moich początków kariery zawodowej oraz podrzucam ciekawe statystyki na temat pracy liderów. Znajdziesz mnie na Spotify, Apple Podcasts oraz Google Podcasts.
